Trong bối cảnh toàn cầu hóa đang đe dọa những giá trị ẩm thực truyền thống, câu hỏi về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Bài báo cáo “Gia vị tương lai: từ truyền thống đến hiện đại hoá” trong Hội thảo “Hiện đại hoá ngành thực phẩm truyền thống: Hiện trạng, xu hướng và giải pháp từ phía doanh nghiệp” được tổ chức tại Trường Đại học công nghiệp Tp.HCM không chỉ là không gian trao đổi chuyên môn mà còn là lời khẳng định về sứ mệnh bảo tồn và truyền tải di sản ẩm thực dân tộc cho thế hệ mai sau.
“Liệu khi hiện đại hoá, chúng ta có đang ‘làm mất’ bản sắc truyền thống không?” – Câu hỏi này không chỉ mang tính học thuật mà còn phản ánh trách nhiệm của mỗi doanh nghiệp thực phẩm trong việc gìn giữ văn hóa ẩm thực Việt Nam.
Sứ mệnh bảo tồn di sản
TS. Nguyễn Bá Thanh, Viện trưởng Viện công nghệ sinh học và thực phẩm, nhấn mạnh: “Mỗi công thức gia vị truyền thống là một phần lịch sử, một câu chuyện về sự sáng tạo của tổ tiên. Trách nhiệm của chúng ta không chỉ là sản xuất mà còn là giáo dục thế hệ trẻ hiểu và trân trọng những giá trị này.”
ICFood Việt Nam đã thể hiện cam kết này thông qua các chương trình giáo dục cộng đồng. Công ty không chỉ mở cửa nhà máy cho sinh viên tham quan mà còn tổ chức các workshop về ẩm thực truyền thống, giúp các bạn trẻ hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa văn hóa của từng loại gia vị.
“Chúng tôi tin rằng khi hiểu được câu chuyện đằng sau mỗi sản phẩm, thế hệ trẻ sẽ tự hào và có động lực bảo tồn những giá trị này” Ông Trương Hải Nam, CEO ICFood Việt Nam chia sẻ.
Đầu tư vào tương lai
Chi phí R&D để hiện đại hóa một loại gia vị truyền thống rất lớn không chỉ là khoản đầu tư kinh doanh mà còn là đầu tư cho tương lai của ngành. TS. Bùi Hồng Quân, chuyên gia nghiên cứu phát triển sản phẩm, giải thích: “Mỗi đồng chi cho R&D là mỗi đồng chúng ta bỏ ra để đảm bảo những hương vị truyền thống sẽ tồn tại và phát triển trong thời đại mới.”
Thách thức lớn nhất không phải là công nghệ mà là làm sao để truyền đạt giá trị này cho thế hệ trẻ. Gen Z và Gen Alpha có những kỳ vọng khác biệt – họ muốn sản phẩm không chỉ ngon mà còn có ý nghĩa, có câu chuyện và có tác động tích cực đến xã hội.
Hỗ trợ giáo dục – Trách nhiệm cốt lõi
Nhận thức được tầm quan trọng của việc đào tạo nhân lực chất lượng cao, ICFood Việt Nam đã chủ động xây dựng các chương trình hợp tác với Trường đại học Công nghệp Tp.HCM. Công ty không chỉ cung cấp thiết bị thử nghiệm, chia sẻ kiến thức chuyên môn mà còn tạo cơ hội cho sinh viên thực tập trực tiếp tại nhà máy.
“Chúng tôi coi việc hỗ trợ sinh viên không phải là chi phí mà là đầu tư dài hạn. Những sinh viên hôm nay sẽ là những chuyên gia, những nhà lãnh đạo của ngành trong tương lai” đại diện công ty khẳng định. ICFood sẽ hỗ trợ Trường Đại học công nghiệp Tp.HCM tổ chức cuộc thi phát triển gia vị thực phẩm giúp tạo dựng niềm đam mê gia vị ở sinh viên.
TS. Bùi Hồng Quân, đánh giá cao những nỗ lực này: “Khi doanh nghiệp chủ động tham gia vào việc giáo dục, chúng ta không chỉ đào tạo được nhân lực mà còn tạo ra một thế hệ có trách nhiệm với nghề nghiệp và xã hội.”
Giải quyết bài toán nhân lực
Thực trạng nhân lực chuyên môn cho lĩnh vực thực phẩm đang thiếu hụt nghiêm trọng, đặc biệt là những người vừa có kiến thức chuyên sâu vừa hiểu được xu hướng thị trường hiện đại. Để giải quyết vấn đề này, các doanh nghiệp cần thay đổi cách tiếp cận.
Thay vì chỉ chờ đợi nhân lực từ hệ thống giáo dục, ICFood Việt Nam đã chủ động tham gia vào việc định hướng chương trình đào tạo, cử chuyên gia tham gia giảng dạy và tạo ra các dự án thực tiễn cho sinh viên của Trường Đại học công nghiệp Tp.HCM.
“Chúng tôi tin rằng việc kết nối chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp sẽ tạo ra một thế hệ chuyên gia không chỉ có kiến thức lý thuyết vững chắc mà còn có kỹ năng thực hành sắc bén” đại diện công ty nhấn mạnh.
Hệ thống giáo dục cần thay đổi
Hệ thống giáo dục cần thay đổi theo hướng tăng cường thực hành và kết nối với thực tiễn sản xuất. TS. Nguyễn Bá Thanh đề xuất: “Chúng ta cần những chương trình đào tạo kết hợp – kết hợp giữa lý thuyết tại trường và thực hành tại doanh nghiệp.”
Thế hệ tiếp theo của các chủ doanh nghiệp thực phẩm cần được trang bị không chỉ kiến thức chuyên môn mà còn ý thức về trách nhiệm xã hội, khả năng lãnh đạo và tầm nhìn dài hạn.
Lời khuyên cho thế hệ trẻ
Lời khuyên quan trọng nhất cho người muốn đi vào lĩnh vực này, theo TS. Bùi Hồng Quân, là: “Hãy luôn nhớ rằng bạn không chỉ là người sản xuất thực phẩm mà còn là người canh giữ văn hóa. Mỗi sản phẩm bạn tạo ra đều mang trong mình một phần linh hồn của dân tộc.”
Khi được hỏi nếu có 1 triệu USD sẽ đầu tư vào đâu, Ông Trương Hải Nam không ngần ngại: “Tôi sẽ đầu tư vào việc xây dựng một trung tâm đào tạo và nghiên cứu, nơi kết nối giữa tri thức truyền thống với công nghệ hiện đại, đồng thời tạo ra môi trường để thế hệ trẻ có thể học hỏi và sáng tạo.”
Cam kết bền vững
Đối với ICFood Việt Nam, trách nhiệm xã hội không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ giáo dục mà còn mở rộng ra việc xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, hỗ trợ nông dân địa phương và bảo vệ môi trường.
“Chúng tôi tin rằng một doanh nghiệp thực phẩm bền vững phải đóng góp tích cực cho cộng đồng, từ việc tạo việc làm cho nông dân địa phương đến việc bảo tồn các giống cây trồng truyền thống” đại diện công ty chia sẻ tầm nhìn dài hạn.
Hội thảo đã khép lại nhưng thông điệp về trách nhiệm xã hội vẫn vang vọng. Trong thời đại mà mọi thứ thay đổi chóng mặt, những doanh nghiệp biết kết hợp lợi nhuận với sứ mệnh xã hội sẽ là những người đóng góp thiết thực vào việc xây dựng một ngành thực phẩm Việt Nam bền vững và tự hào.
