Trong dự thảo Luật phòng chống tác hại rượu bia do Bộ Y tế trình lên Thủ tướng Chính phủ có đề cập đến việc cấm quảng cáo bia rượu trên các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên đề xuất có nhiều ý kiến trái chiều từ nhiều đại biểu Quốc hội cho đến các doanh nghiệp.
Trong khi Việt Nam vẫn đang tranh cãi thì tại châu Á và các quốc gia phát triển có mức tiêu thụ rượu bia cao như Nhật Bản, Hàn Quốc đều đã có những chính sách quản lý trong các quảng cáo về đồ uống có cồn với mục đích hạn chế tác hại của bia rượu.
Nhật Bản, Hàn Quốc kiểm soát nội dung quảng cáo
Cùng với Việt Nam và Trung Quốc, Nhật Bản là một trong 3 quốc gia tiêu thụ bia nhiều nhất châu Á. Hiện Nhật Bản chưa có một luật cụ thể nào giới hạn việc quảng cáo đồ uống có cồn. Tuy vậy, giới chức xứ sở mặt trời mọc cũng đặt ra một số yêu cầu về những nội dung mà các đoạn quảng cáo bia rượu không nên thể hiện.
Cụ thể, các quảng cáo đồ uống có cồn không nhắm đến nhóm đối tượng dưới 20 tuổi hoặc phụ nữ mang thai; không khuyến khích việc uống quá nhiều hoặc bị ép uống, uống bia rượu; không có sự xuất hiện của trẻ vị thành niên; không cho thấy hình ảnh uống rượu khi đang lái xe; không liên kết thương hiệu bia rượu với các hoạt động nguy hiểm.
Trong khi đó, dù không nằm trong top 3 quốc gia tiêu thụ bia nhiều nhất nhưng Hàn Quốc lại dẫn đầu châu Á về mức tiêu thụ đồ uống có cồn trên đầu người theo thống kê của nhiều tổ chức.
Để khuyến khích người dân uống rượu bia ít hơn, Bộ Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc vừa thông báo chính sách hạn chế quảng cáo đồ uống có cồn vào ngày 13/11. Theo đó, chính phủ Hàn Quốc tuyên bố sẽ cấm các hoạt động quảng cáo đồ uống có cồn trong khung giờ từ 7h đến 22h trên các kênh truyền hình và Internet.
Trước đó, theo quy định, các loại rượu có nồng độ cồn từ 17 độ trở lên đã bị cấm quảng cáo trên sóng phát thanh và truyền hình tại Hàn Quốc mà không có bất kì ngoại lệ nào.
Những sản phẩm rượu có nồng độ cồn dưới 17 độ được phép quảng cáo nhưng phải tuân thủ một số quy định về nội dung như không thể hiện việc uống rượu sẽ giúp thoát khỏi trạng thái khổ sở, lo lắng hoặc giúp điều trị bệnh; không mô tả việc uống rượu trong các tình huống đòi hỏi sự tỉnh táo cao độ; không ngụ ý việc uống rượu nhiều không gây hại cho sức khỏe; không đưa ra thông điệp việc uống rượu cần thiết để nhận được sự công nhận của xã hội hoặc đạt được thành công.
Ngoài ra, người xuất hiện trong các quảng cáo rượu tại Hàn Quốc phải từ 19 tuổi trở lên. Các nhà sản xuất rượu cũng không được sử dụng hình ảnh và giọng nói của người vị thành niên trong quảng cáo của mình.
Quảng cáo phải kèm theo thông điệp “uống có trách nhiệm”
Ở Singapore có những quy định nhằm kiểm soát nội dung của quảng cáo rượu bia do Cơ quan Quản lý Tiêu chuẩn Quảng cáo Singapore ban hành năm 2008.
Một số điểm nổi bật bao gồm trẻ em không được xuất hiện trong các quảng cáo rượu bia và nếu xuất hiện trong các phân đoạn như gia đình sum vầy thì trẻ em không được sử dụng đồ uống có cồn.
Bên cạnh đó, quy định cũng nghiêm cấm việc tiêu thụ rượu bia khi nhân vật trong phim quảng cáo đang vận hành máy móc, lái xe hoặc các công việc yêu cầu sự tập trung cao độ để hoàn thành một cách an toàn.
Đối với nước láng giềng – Malaysia, việc quảng cáo đồ uống có cồn trên sóng truyền hình và radio đã bị cấm từ năm 1995. Tuy nhiên, nếu các đoạn quảng cáo không thể hiện hành vi tiêu thụ rượu bia thì logo và tên thương hiệu vẫn có thể xuất hiện trên tivi sau 22h.
Ngoài ra, Cơ quan Quản lý Tiêu chuẩn Quảng cáo Malaysia cũng đưa ra những quy định cụ thể đối với nội dung quảng cáo bia, rượu. Theo đó, tất cả quảng cáo đồ uống có cồn không được hướng tới đối tượng thanh thiếu niên hoặc có ý nghĩa khuyến khích sử dụng bia rượu.
Trong quy định cũng quy định rõ về các nội dung quảng cáo như: không được đưa ra thông điệp hành vi uống rượu bia có tác dụng nâng cao thể chất, tinh thần, sự hấp dẫn với người khác giới, sự nổi tiếng hoặc đạt được thành tích trong thể thao.
Còn tại Philippines, quảng cáo đồ uống có cồn được cho phép tuy nhiên nhà chức trách tại đây yêu cầu tất cả các đoạn quảng cáo phải kèm theo thông điệp “Uống có trách nhiệm”.
Theo Zing News