Không chỉ riêng Việt Nam mà không một quốc gia châu Á hay châu Phi nào đứng vào top 20 thế giới về tiêu thụ bia theo đầu người. Đã là một truyền thống lâu đời: Các nước châu Âu luôn luôn chiếm số lượng áp đảo trong danh sách các quốc gia dẫn đầu. Vậy bia và văn hóa bia ở những nơi này có gì độc đáo?
CZECH
Lễ hội bia tại Czech
Nếu nói vodka thuộc về Nga, rượu whiskey đến từ Scotland, rượu vang của Pháp thì Cộng hòa Czech được công nhận chính là bia. Theo số liệu thống kê mới nhất năm 2016 của Bộ Công Thương thì trung bình mỗi người dân nước này tiêu thụ gần 157 lít bia mỗi năm – đứng đầu thế giới và cao gấp đôi của người Mỹ. Người Cezch biết uống bia từ thời thượng cổ và tự hào vì có điều kiện nông nghiệp lý tưởng để trồng hoa bia và các loại ngũ cốc.
Bia Czech có khoảng 200 loại vị khác nhau với trên 80 nhà máy bia trải khắp đất nước. Bia được làm chủ yếu từ nguyên liệu malt (một loại lúa mạch), qua quy trình nấu riêng không sục CO2 vào mà sinh ra hoàn toàn tự nhiên. Loại hoa bia để sản xuất bia ở Czech nổi tiếng thơm và đắng, tạo hương vị đặc trưng và màu vàng óng tuyệt hảo cho bia tại nước này.
Người dân Cộng hòa Czech nhiều thế kỷ qua đã coi bia là thức uống hàng ngày. Tại phần lớn các nhà hàng ở Czech, một cốc bia có giá rẻ hơn nước lọc bởi họ gọi bia là “bánh mỳ lỏng” hay “sữa mẹ cho người trưởng thành”… Tốc độ tiêu thụ bia tại các nhà hàng ở Czech nhanh đến nỗi, hãng sản xuất bia lớn nhất của nước này là Plzensky Prazdroj phải chở bia bằng xe téc, loại thường dùng để vận chuyển xăng, sau đó bơm bia từ xe vào các bể chứa bia của nhà hàng. Hầu như trên các con phố ở thành thị hay nông thôn, đều có các quán bia. Hoặc nếu muốn uống bia tận nhà máy thì cũng có những quán là hầm bia để mọi người đến thưởng thức tận nơi. Dân Czech thích uống bia ngoài quán hơn ở nhà, bởi đó là nơi họ giao lưu gặp gỡ, trò chuyện với nhiều đề tài từ khúc côn cầu, chính trị đến âm nhạc, phụ nữ… Phải nói là dân Czech rất tự hào về dân tộc, họ làm ra sản phẩm gì thì chỉ dùng sản phẩm đó, rất hiếm khi dùng những sản phẩm do nước ngoài làm. Ra quán, mọi người thường thưởng thức bia tươi. Bia tươi được rót vào những chiếc cốc thuỷ tinh nửa lít. Người ta vẫn thường nói, bia Czech hai cốc đầu để giải khát, sang cốc thứ ba thì ngọt lịm và không thể dừng uống tại đây.
IRELAN
Bia Guinness
Dân Ireland đã uống bia từ rất xưa. Quán bar Sean (thành phố Athlone) tại đây được xem là bar cổ nhất của Ireland với năm thành lập là khoảng 900 sau Công Nguyên. Hiện tại, trên thế giới cũng chưa tìm thấy bất kỳ bar nào cổ xưa hơn. Nơi này mang đầy đủ nét đặc trưng của bar Ireland với những vòi bia, hàng ghế gỗ ngồi cạnh quầy, lò sưởi, tường cũ kỹ, những chiếc ghế đệm bằng gỗ có lưng dựa dài… Nói người Ireland uống bia rượu suốt ngày cũng không ngoa. Những ngày hạ chí, chỉ có khoảng 3 tiếng trời tối, người người đến bar không kể thời gian. Họ uống thâu đêm suốt sáng và cuộc chơi cứ thế kéo dài…
Ở Ireland, để chọn một thức uống tự hào nhất, người dân chọn bia Guinness – một loại bia đen nổi tiếng nhất nhì thế giới, được nấu trên 60 quốc gia và bán trên 150 đất nước. Ước tính gần 100 triệu lít Guinness được bán ra mỗi năm, bình quân gần 2,7 triệu lít một ngày hay 1.800 lít được tiêu thụ mỗi phút. Loại bia này càng trở nên nổi tiếng hơn khi vào năm 1955, Hugh Beaver, một ông chủ của hãng bia Guinness khi ấy có ý tưởng lập nên một cuốn sách dành cho những cái nhất trên thế giới, lấy tên “Những kỷ lục Guinness”.
Không chỉ có người Ireland mới ưa chuộng bia Guinness mà dân sành bia trên thế giới không ai không biết đến Guinness. Bia có hương vị rất đặc biệt do được nấu từ những hạt lúa mạch, men bia và một loại hoa đặc trưng. Lúa mạch được nướng lên trước khi dùng để nấu. Loại bia này mỗi khi rót ra cốc luôn có một lớp kem trắng phủ trên vì khi nấu bia được pha lẫn với nitơ, khác với các loại bia thông thường được trộn CO2.
Cùng với Guinness, Smithwick cũng là thương hiệu một loại bia đỏ nổi tiếng của Ireland, gây tiếng vang với sắc màu hồng ngọc huyền bí.
ĐỨC
Vườn bia ở Munich
Bia đã ra đời và gắn bó với người dân Đức từ thế kỷ 12. Đến thế kỷ 14, người Đức đã cho xuất khẩu bia đến các nước láng giềng như Anh, Hà Lan. Ngày 23/4/1516 được đánh dấu là 1 ngày trọng đại với lịch sử bia Đức. Hoàng đế Herzog Wilhelm đã cho ra đời Luật tinh khiết đối với tất cả các loại bia (nghiêm cấm cho hóa chất vào bia). Đây là đạo luật cổ nhất, tốt nhất và mang tính nhân loại cao nhất trong lịch sử loài người trong ngành chế biến thực phẩm tính đến nay. Chính nhờ điều luật này mà bia Đức được đánh giá là bia sạch và tinh khiết nhất thế giới.
Ngày nay, bia được công nhận là thức uống phổ biến, là quốc hồn, quốc túy của Đức với hàng ngàn chủng loại phong phú. Trung bình hàng năm một người Đức uống khoảng 120 lít bia. Sở dĩ bia Đức ngon chủ yếu là do nguyên liệu mà họ lựa chọn. Bang Bayern được xem là “thánh địa bia” với nhiều hạt cây hoa bia và đại mạch. Cây hoa bia còn được gọi là cây hublông, là nguyên liệu chủ yếu để cất bia. Nó gồm 2 loại: vị thơm hoặc vị đắng. Bia trên thế giới chủ yếu dùng 2 nguyên liệu này. Hiện tại, diện tích trồng hoa bia lên đến hơn 100 ngàn hécta, tổng sản lượng khoảng 700 ngàn tấn. Sản lượng hoa bia tại Đức chiếm 1/10 tổng sản lượng toàn thế giới. Hoa bia tại Đức ngoài được sử dụng trực tiếp còn được xuất khẩu đến nhiều quốc gia khác.
Đối với người Đức, bia không chỉ là thức uống lúc rảnh rỗi, lúc trà dư tửu hậu, mà họ còn dùng bia làm nước giải khát trong cuộc sống hàng ngày. Vào những buổi chiều sau giờ làm việc, tại những quán bia, dễ dàng bắt gặp hình ảnh nhân viên công sở nấn ná làm vài cốc bia trước khi về nhà. Một trong những đặc trưng góp phần tạo nên “văn hóa bia” tại Đức là có thể uống đến say và sau đó vẫy taxi về nhà chứ hiếm khi lái xe trong tình trạng thiếu tỉnh táo.
Đa số dân Đức thích uống bia Pilsner có màu sáng, nồng độ cao với hương vị đậm đà của hoa bia và tùy khẩu vị mỗi người có thể chọn từng loại khác nhau. Người Đức thường tụ họp đến quán bia vào cuối tuần để vừa nhâm nhi bia vừa đứng quanh bàn tròn “buôn chuyện” với bạn bè. Bia Spaten tại Munich nổi tiếng với chất lượng và độ ngon tuyệt hảo. Người ta thường nói, đến Munich uống bia Spaten, bạn sẽ quên đi tất cả loại bia khác trên đời. Điều đó khẳng định bia Spaten ngon đến mức độ khó cưỡng.
Có thể nói bia luôn là một thức uống tuyệt hảo bởi ngay cả vào những thời điểm suy thoái tài chính toàn cầu thì có một thứ mà chắc chắn mọi người vẫn sẽ dành một khoản chi tiêu nhất định cho nó. Đó chính là bia.
ĐÔNG THI