Bia, rượu là 2 loại thực phẩm đồ uống có cồn. Nồng độ cồn trong bia thường từ 4-5% theo thể tích. Nồng độ cồn trong rượu thì có biên độ rộng hơn tùy theo loại rượu, thường từ 20-40% theo thể tích. Ở Việt Nam, sản phẩm bia và rượu đều được quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia ngay từ những năm 2002 với rượu (TCVN 7043:2002, :2009, :2013) và với bia năm 2009 (TCVN 6057:2009, :2013 cho bia hộp/lon; TCVN 7042:2013 cho bia hơi).
Những chỉ tiêu đáng quan tâm nhất trong tiêu chuẩn chất lượng đối với rượu là hàm lượng methanol trong 1 lit etanol 100o không lớn hơn 0,05% thể tích và hàm lượng aldehyt không lớn hơn 0,50 mg. Đồng thời, sản phẩm bia và rượu còn phải bảo đảm Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm đồ uống có cồn theo QCVN 6-3:2010/BYT, trong đó đáng chú ý là các chỉ tiêu hóa học, giới hạn kim loại nặng, các chỉ tiêu vi sinh vật và danh mục các phụ gia thực phẩm được phép sử dụng.
Cũng như các nước trên thế giới, việc sử dụng bia, rượu đã trở thành nét văn hóa ẩm thực của mỗi nước. Ở Việt Nam chúng không chỉ được dùng như một thứ giải khát bổ dưỡng (bia) mà còn được dùng trong những cuộc vui gặp mặt, lễ tết, hiếu hỷ, ngoại giao…Điều này ngày càng được nhiều công trình nghiên cứu cho thấy những lợi ích của bia, rượu khi được sử dụng một cách có khoa học.
Tuy nhiên trong xã hội đến nay vẫn còn quan điểm chúng là chất có hại cần phải quản lý để hạn chế sử dụng. Riêng với người viết bài này cho rằng bất cứ loại thực phẩm nào mà sử dụng quá mức cần thiết đều có thể gây hại ngay cả cơm ăn, nước uống. Còn nếu chúng được sử dụng một cách có khoa học, phù hợp với mỗi người thì sẽ có lợi cho sức khỏe. Vì vậy, trên cơ sở thu thập thông tin, người viết bài này xin tổng hợp và giới thiệu những lợi ích khi sử dụng bia, rượu có khoa học đã được nhận biết sau đây, để bạn đọc tham khảo. Trước hết là những lợi ích của bia :
TÁC DỤNG ĐỐI VỚI TIM MẠCH
Bia làm giãn nở các động mạch vành và cải thiện mức độ cholesterol trong máu, ngăn chặn các lượng mỡ lắng đọng trong thành động mạch (chứng sơ vữa động mạch) và do đó giúp tránh khỏi bệnh nhồi máu cơ tim. Đối với các chuyên gia về tiết niệu, bia là một thuốc phòng ngừa chống lại sự hình thành sỏi thận. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy bia có chứa các chất phòng ngừa ung thư. Hơn nữa các tác động tích cực đó không liên quan nhiều tới nồng độ cồn của bia nên bia nồng độ thấp và bia không cồn đều đem lại các ích lợi về sức khỏe.
Nhiều nghiên cứu của người Nhật, Mĩ và Đức cho thấy việc uống bia có chừng mực làm giảm thiểu nguy cơ bị đau tim. Điều này cũng được nhóm nghiên cứu của trường Đại học New South Wales (Úc) đưa ra kết quả tương tự. So sánh với các đối tượng không uống bia, rượu, tỷ lệ bị đau tim trong nhóm uống bia giảm đi 50%. Việc sử dụng lượng cồn có chừng mực làm tăng sự trao đổi lipoprotein, do đó làm giảm rủi ro tử vong do bệnh tim mạch. Hơn thế nữa, lợi ích về tim mạch của bia có hiệu quả tới tất cả các đối tượng nghiên cứu bất kể tuổi tác, huyết áp, tình trạng sức khỏe và cân nặng cơ thể.
Điều này cũng tương ứng với một thử nghiệm mà các nhà khoa học đã kiểm tra 3.176 đối tượng ở độ tuổi trung bình 69 (tuổi) trong các năm từ 1993 tới 2001 cho thấy những người uống điều độ giảm nguy cơ bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ tới 33% và các bệnh về mạch máu (bao gồm đột quỵ do thiếu máu cục bộ, nhồi máu cơ tim hay tử vong liên quan tới mạch máu) tới 26%.
BIA VỚI CHỨNG SUY GIẢM TRÍ NHỚ
Một số nghiên cứu đã cho thấy những người chỉ uống một lượng nhỏ bia và rượu vang có suy nghĩ nhạy bén hơn rất nhiều so với những người kiêng rượu. Một nghiên cứu khác với phụ nữ lớn tuổi đã phát hiện rằng, việc sử dụng từ một tới hai ly bia hàng ngày giúp nhận thức tốt hơn và ít bị giảm thiểu nhận thức hơn so với những người không uống.
Từ nhiều kết quả nghiên cứu ở Mỹ, Nhật Bản, Đức và Úc đều cho thấy nếu uống bia điều độ sẽ giảm nguy cơ bị rối loạn nhận thức và chứng mất trí. Điều này cũng được ghi nhận trong nghiên cứu tại Rotterdamm khi mà nhóm nghiên cứu kiểm tra mối liên quan giữa cồn và chứng mất trí đối với 7.983 cá thể ở độ tuổi ≥ 55. Theo GS. TS. Jan Snel từ trường Đại học Amsterdam, người uống điều độ thường hạnh phúc hơn và ít có xu hướng tự tử, ít phàn nàn về sức khỏe, ít nghỉ ốm và đi viện hơn, hồi phục bệnh tốt hơn, được giáo dục tốt hơn; tận hưởng thu nhập cao hơn và giao tiếp xã hội tốt hơn.
BIA GIÚP BẢO VỆ DẠ DÀY, ĐỘNG MẠCH VÀ PHÒNG BỆNH UNG THƯ
Một vài nghiên cứu khác cho thấy người uống bia điều độ gặp ít rủi ro bị nhiễm khuẩn helicobacter pylori hơn người không uống, đồng nghĩa là tránh được vi khuẩn helicobacter pylori vốn được biết đến là tác nhân gây ra phần lớn các chứng bệnh loét dạ dày và có thể là yếu tố gây nên bệnh ung thư dạ dày, bệnh viêm và các chứng rối loạn đường tiêu hóa.
Một nghiên cứu trên 425 người đi đến kết luận rằng việc nhiễm khuẩn Helicobacter thường gây ảnh hưởng tới những người kiêng rượu, bia. Việc tiêu thụ một lượng cồn khoảng 75g (khoảng 2lít bia) hàng tuần giúp giảm thiểu tỉ lệ nhiễm khuẩn đi một phần ba nhưng với lượng tiêu thụ cao hơn thì tỉ lệ này lại tăng lên đến hai phần ba.
Nhiều nghiên cứu khác đã chứng minh những người uống bia điều độ và thường xuyên ít bị ung thư biểu bì tại thận, tuyến tiền liệt, dạ dày và phổi. Bia còn bảo vệ cơ thể chống lại “các tác nhân gây đột biến” do nướng và rán thức ăn tạo ra.
BIA LÀ THỨC UỐNG LÝ TƯỞNG TRONG THỂ THAO, GIÚP CẢI THIỆN SỰ TẬP TRUNG, PHONG ĐỘ TỐT HƠN VÀ PHẢN XẠ NHANH HƠN
Bia và thể thao có thể coi là một kết hợp đáng chú ý. Trong một khảo sát, 92% trong số 360 vận động viên được phỏng vấn cho biết bia là đồ uống ưa thích của họ trước và sau các hoạt động thể thao; 63% uống bia vào buổi tối trước một cuộc thi đấu giúp có một giấc ngủ tốt hơn, 41% uống bia bởi vì nó mang lại sự thư giãn. Các vận động viên coi bia là thức uống giải khát lý tưởng. Tuy nhiên, trên tất cả mọi thứ, những người tập thể thao chọn uống bia bởi bia đem lại cảm giác tỉnh táo; bia lại giàu chất khoáng (kali, magie …) cũng như các vitamin. Trên thực tế, đây là thứ đồ uống giúp bổ sung nước bị tiêu hao trong quá trình tập luyện và các chất carbohydrates trong bia cũng là một năng lượng quý giá.
Các bác sĩ thể thao Ý đã phát hiện ra rằng uống 01 lít bia mỗi ngày cải thiện phong độ, sự tập trung và phản xạ của các vận động viên và tăng cường cơ bắp của họ. Các chuyên gia tim cũng nhận thấy việc uống bia sau khi chơi các môn thể thao đòi hỏi sức bền (marathon, chạy bộ, trượt tuyết) giúp bổ sung nguồn dự trữ nước và năng lượng một cách lý tưởng.
BIA VỚI SẮC ĐẸP
Bởi bia là một chất sạch (không độc tố, giàu vitamin…) nên một số hãng chăm sóc sức khỏe hiện đại đã phục hồi một phương pháp chữa bệnh truyền thống là “tắm bia”. Nhiều tiệm spa tại Đức đang tăng cường các dịch vụ “beer Schaffelbath”. Đây là một phương pháp lý tưởng cho việc thư giãn (chủ yếu là bởi thành phần hoa houblong của bia) và cũng tốt cho làn da. Bia có rất nhiều chất khoáng, đến nỗi có thể coi nó như một loại “thực phẩm chức năng”.
Đối với rượu cũng vậy. Việc uống rượu hợp lý, điều độ (cả về tần suất và liều lượng) cũng mang lại nhiều lợi ích. Đó là:
1.Phòng ngừa bệnh tim mạch
Đây là một trong những lợi ích sức khỏe của rượu tốt nhất nếu bạn uống điều độ. Uống rượu điều độ sẽ cải thiện độ nhạy cảm của cơ thể với insulin và các yếu tố liên quan đến sự đông máu. Do đó, có nguy cơ thấp để hình thành cục máu đông trong động mạch của tim, não và cổ.
2. Rượu làm giảm nguy cơ tiểu đường
Nghiên cứu chỉ ra rằng uống rượu giúp giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường. Hàm lượng cồn trong rượu giúp gia tăng chức năng của tuyến tụy và kiểm soát lượng đường glucose trong cơ thể, giúp bạn tránh được sự tấn công của bệnh tiểu đường trong tương lai. Một nghiên cứu gần đây đã cho thấy những người uống 30-60 ml rượu một lần hoặc hai lần trong một tuần có cơ hội giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
3. Giảm nguy cơ đột quỵ.
Tương tự như tác dụng làm giảm bệnh tim, rượu giúp máu lưu thông dễ dàng nên chống lại hiện tượng nghẽn mạch dẫn đến đột qụy.
4. Giảm nguy cơ đục thủy tinh thể.
Tuy chưa giải thích được nguyên nhân, nhưng rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh uống rượu thường xuyên hạn chế căn bệnh đục thủy tinh thể.
5. Tăng tuổi thọ.
Với tất cả lợi ích nói trên đối với cơ thể, nên có thể nói việc uống rượu kéo dài cuộc sống. Rượu làm chậm tiến trình lão hóa của não và kích thích chức năng của não họat động tốt hơn.
6. Giảm nguy cơ mất trí
Một thống kê gần đây cho thấy rằng, 23% những người uống rượu vừa phải ít có khả năng bị mắc bệnh Alzheimer, đây là bệnh suy giảm nhận thức hoặc mất trí nhớ.
7. Bảo vệ bạn khỏi cảm cúm
Các nhà khoa học nói rằng, rượu là liều thuốc tốt nhất để phòng ngừa và giảm nguy cơ phát triển bệnh cảm lạnh thông thường.
Mặc dù những lợi ích của việc sử dụng bia, rượu một cách khoa học, hợp lý với mỗi người như đã được tổng hợp và nêu ở trên, song người viết bài này cũng không quên nói rằng sẽ có những tác hại khôn lường với sức khỏe con người và với xã hội khi ta lạm dụng bia, rượu (uống quá nhiều so với mức cho phép dẫn tới say xỉn, ngộ độc, mất phương hướng, không làm chủ bản thân…hoặc do sử dụng phải sản phẩm không đảm bảo chất lượng, bị làm nhái, làm giả, nhất là với loại rượu có chứa methanol…). Mong đọc giả không quên những điều dưới đây:
– Nếu không bị chống chỉ định và bạn muốn thì hãy thưởng thức bia và rượu (nên là vang đỏ) một cách điều độ, khoa học với bản thân mình.
– Uống bia, rượu thường xuyên cùng với bữa ăn có lẽ là cách tốt nhất.
– Đừng quên rằng: uống quá nhiều bia, rượu đều gây ảnh hưởng tới sức khỏe và cộng đồng.
– Bia, rượu chỉ nên được sử dụng để làm phong phú thêm cuộc sống chứ không phải là liều thuốc cho cuộc đời.
(còn nữa)
SÔNG CHÂU