Trong suốt hơn một phần tư thế kỷ đã qua , tôi không nhớ rõ mình đã từng đón nhận từ tay bậc đàn anh hoạ sĩ Lê Trí Dũng cỡ khoảng bao nhiêu nữa những bức tranh về các chú chiến mã căng vó, tung bờm đẹp đẽ, đầy phiêu linh, mang bản sắc Việt rõ nét trong từng nét vẽ của anh!
Căn phòng giám đốc để làm việc của tôi ở Nhà hát Tuổi trẻ những năm còn công tác, luôn tiếp khách nước ngoài và các nghệ sĩ ở đó, treo kín bốn bề toàn là tranh ngựa của anh như một thú đam mê thật riêng biệt của tôi! Bởi vậy, ngay cả khi đã nghỉ hưu về nhà mình, tôi thật lòng biết ơn vợ tôi đã thật chiều ý mình khi vẫn đồng ý để cho chồng giăng giăng khắp cả năm tầng nhà toàn là tranh ngựa, sen đủ kiểu to nhỏ, sắc mầu khác nhau, vẫn chỉ là “độc nhất” tranh của một ông anh hoạ sĩ Lê Trí Dũng !
Năm ngoái, khi tôi không may vướng phải “trọng bệnh nặng” – nghĩa là tốn kém đủ bề – bắt buộc phải san sẻ lại phần lớn bộ sưu tập quý giá tranh ngựa của hoạ sĩ Lê Trí Dũng mình đã cất công chọn lọc, chắt chiu giữ gìn, sở hữu từ hàng chục năm qua giao lại để một nhà sưu tập danh tiếng ở phía Nam đang có kế hoạch xây dựng Bảo tàng Mỹ thuật tư nhân tại Sài Gòn nay mai.
Mấy năm gần đây, ngay chính cả hoạ sĩ Lê Trí Dũng dù đã bắt đầu bước gần đến tuổi thất thập, anh cũng vẫn có vẻ như không mấy nhiều hào hứng với những dự định để làm triển lãm cá nhân năm nay! Hoặc cũng có thể, ông anh tôi đang ấp ủ muốn dồn sức cho những tác phẩm sơn mài lớn lao cuối đời chăng, nên cứ thấy hoạ sĩ Lê Trí Dũng bỏ thời gian cafe phố xá, chăm chú về xưởng sơn mài tận ngoại ô của anh!
Đã lâu không đến thăm anh từ dạo trước Tết, dịp mới đây nhân một công chuyện gắn bó cả hai anh em ngồi chuyện trò uống trà đàm đạo ở nhà hoạ sĩ Lê Trí Dũng, tôi bất chợt tinh mắt phát hiện ra cả một thùng tôn cũ rích phủ bụi dưới gầm cầu thang nhà anh còn lòi ra mép giấy như tranh vẽ. Hỏi hoạ sĩ Lê Trí Dũng anh bảo không nhớ rõ, chắc là đống giấy dọn nhà vứt lại, chứ mấy năm nay anh không hề động tay vào đấy…
Linh tính như mách bảo tôi cứ thử xin phép anh chui vào lôi cái thùng tôn, lúc mở ra, hoạ sĩ Lê Trí Dũng và tôi đều tròn mắt kinh ngạc và ồ lên sung sướng vì thấy nó chứa đầy những bức tranh ngựa, sen, hoa đẹp tuyệt vời còn mới tinh chưa ai kịp mở xem từ đời nảo đời nào chả rõ! Hoá ra, đây là cái thùng tôn mà hoạ sĩ Lê Trí Dũng chuyên dùng để bỏ hòm những bức tranh đẹp, ưng mắt sau mỗi đợt vẽ của anh trong suốt mấy chục năm qua! Tính ra dễ thường có đến gần năm mươi bức tranh ngựa, sen, tĩnh vật hoa cúc, hoa đào, ông đồ, con giáp, Từ Hải- Thuý Kiều…
Tôi bảo anh, chắc cũng là cái duyên “quý vật tìm quý nhân”, nên thằng em cứ xin cung kính thỉnh ngay bức “Từ Hải – Thuý Kiều” về treo trang trọng giữa nhà lấy khước từ Truyện Kiều của cụ Nguyên Du. Còn lại vừa chẵn có hai chục bức tranh ngựa tuyệt đẹp toàn những chiến mã dáng kiêu hùng, căng vó tung bờm như đang xung trận mà lại bị ém kỹ trong hòm tôn thế này quá uổng phí, nhà cháu cũng xin lùa hết về nhà mình cho khỏi xẻ nghé tan đàn!
Biết tôi quá yêu và mê chơi tranh ngựa, nên họa sĩ Lê Trí Dũng dù tiếc đứt ruột bởi món của để dành lâu nay cũng đành cười trừ giao phó cho thằng em, chia tay đàn ngựa quý! Anh lắc đầu buột miệng bảo: “Chú đúng là Bá Nha thời nay! Gọi một tiếng cả đàn ngựa ở đâu chạy xồ ra về tay chú hết! Rõ khôn”.
Nhưng ngẫm ra thì cũng chả đâu hơn khi cả đàn chiến mã này được về đầu quân với các con Xích thố, Ô truy đã thong dong ngự ấm chỗ bấy lâu nơi chốn trong căn nhà tôi!
Tôi mời hoạ sĩ Lê Trí Dũng đến tận nhà mình chơi ngay sau khi lùa đàn chiến mã khỏi chuồng nhà anh về nhà mình! Trông cái vẻ tần ngần và cũng đầy tiếc nuối của anh khi nhìn ngắm từng bức tranh ngựa ở nhà tôi, tôi biết tâm trạng của của một hoạ sĩ khi sáng tạo một tác phẩm mình yêu thích mà phải chia xa nó, cũng xót xa lắm bởi sẽ không còn được nhìn ngắm mỗi ngày dáng hình yêu kiều, dũng mãnh của đàn chiến mã do anh tạo tác suốt những năm qua!
Tôi biết, anh vẫn đang còn chau chuốt và giữ lại cho mình con Đại Ô truy đẹp tuyệt vời như chủ soái của đàn chiến mã, nó như một sự ghi nhận công sức lao động sáng tạo nghệ thuật đạt đến đỉnh điểm trong cuộc đời của hoạ sĩ Lê Trí Dũng về tranh ngựa! Cám ơn anh đã san sẻ cho thằng em được hưởng bao niềm vui và khoái cảm khi được nhìn ngắm những con chiến mã thong dong trong mỗi bức vẽ tích tụ tinh lực, trí lực và bao nhiêu xúc cảm của người sáng tạo tài hoa Lê Trí Dũng giữa tháng Tư này!
Xin được giới thiệu với mọi người ngắm nhìn cho mãn nhãn những con chiến mã mới quy tụ về trong bộ sưu tập tranh ngựa của tôi!