Lê la quà vặt, Ăn quà xuyên Việt của họa sỹ Đặng Hồng Quân và nhà văn Trương Quý khắc họa chân thực nếp ăn uống của người Việt. Độc giả không những được đọc, nhìn và chiêm ngưỡng các món ăn đặc sắc mà cuốn sách còn dẫn dắt người đọc qua từng con phố, từng địa chỉ mang đậm phong vị của Hà Nội.
Lê la quà vặt, Ăn quà xuyên Việt là hai cuốn art-book giới thiệu về ẩm thực Việt của họa sỹ Đặng Hồng Quân và nhà văn Trương Quý. Họ sử dụng các tấm tranh lớn, tái hiện không gian một góc phố nhỏ ở Hà Nội với quán nước, gánh hàng rong… và đặt tên là phố Lê La. Bằng những hình vẽ, khối màu và ngôn từ đầy sức sống hai tác giả đã bày cỗ, mời thực khách thưởng thức nhiều món quà vặt như ngô, khoai nướng, giò, chả cốm, cốm… Chắc chắn, nếu bạn là người mê quà vặt, yêu thích ăn uống, lại ưa khám phá những nét tinh hoa ẩm thực vùng miền, đặc sản địa phương, thì Lê la quà vặt và Ăn quà xuyên Việt hẳn là những cuốn cẩm nang, bí kíp phòng thân dành cho bạn.
Là một người Hà Nội hay đơn giản là dành tình yêu cho các món ngon Hà Nội, chắc hẳn bạn sẽ không mấy lạ lẫm với những tinh hoa ẩm thực Hà thành như: phở, bún thang, bún ốc, bún bung, bún chả, bún đậu mắm tôm, xôi xéo, cốm, bánh rán, trà sen Tây Hồ… Các món ăn Hà Nội không phải là đề tài mới, người đọc đã từng biết đến những áng văn ẩm thực Hà Nội của Nguyễn Tuân, Thạch Lam… Dường như tất cả những tinh hoa về đồ ăn, thức uống của mảnh đất Thăng Long đều được lắng đọng trong các trang viết đó. Vì vậy, làm sách về ẩm thực Hà Nội không hề dễ dàng. Nhưng điều điều lạ là chính những món ngon đó khi thể hiện trong cuốn sách tranh Lê la quà vặt vẫn khiến người xem đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác bởi cách mô tả cực kỳ sống động, bắt mắt – một sự đan cài hóm hỉnh, vui tươi giữa tranh vẽ lẫn với những thông tin chỉ dẫn hữu ích.
Mỗi món quà vặt là một khung cảnh vui tươi, rộn ràng, đầy mê say náo nhiệt, với đủ hình vẽ và mách nhỏ khá dị biệt – khiến bạn đọc phải bước chân ra phố thưởng thức cho bằng được. Những bức tranh được vẽ với một niềm say mê đặc biệt, không chỉ về món ăn mà còn về không gian Hà Nội, về một văn hóa ẩm thực truyền kỳ.
Cùng là món phở thôi nhưng cũng được liệt kê ra nhiều kiểu: phở bò ví như lớp trưởng khó tính ra đời sớm nhất, phở gà với vị thanh như một sự kế thừa của phở bò mà nên món mới và cả những biến thể bất ngờ khác như phở cuốn – phở chiên – phở xào… Ngoài mô tả nguồn gốc xuất xứ, cách thức chế biến và thưởng thức món ăn, cuốn sách tranh của tác giả Đặng Hồng Quân và Nguyễn Trương Quý còn cung cấp cho người xem những địa chỉ bỏ túi và những mách nhỏ đạm chất uy-mua.
“Tác giả đã dùng con dao của tưởng tượng cắt nguyên một miếng vỉa hè đưa vào trong sách. Lê la quà vặt mang đến trải nghiệm bất ngờ thú vị khi ở đó Hà Nội không trầm mặc khó tính như trong sách của Thạch Lam, Vũ Bằng… mà là một Hà Nội hiện đại, xanh đỏ, có chút xô bồ và khiến người ta phải bật cười vì sự dễ thương”, Đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp chia sẻ.
Người xem không khỏi bất ngờ tâm đắc khi chứng kiến cả một không gian ẩm thực được thể hiện sinh động qua hoạt cảnh bằng tranh dưới nét vẽ duyên dáng của họa sỹ Đặng Hồng Quân. Rồi lập tức lại phải ngạc nhiên thú vị khi bắt gặp những địa chỉ thời sự ẩm thực được kịp thời cập nhật, như quán bún chả được ông Obama đến ăn và khen ngon, hay quán bún bung nổi tiếng với tên gọi bún chửi từng lên cả kênh CNN…
Và không chỉ dắt bạn đi nếm khắp Hà thành, anh chàng ham ăn người Hà Nội Đặng Hồng Quân còn mời bạn làm một “tour khám phá ẩm thực” khắp Bắc Trung Nam qua cuốn Ăn quà xuyên Việt. Bên cạnh các món đặc trưng của từng địa phương như cơm tấm Sài Gòn, lẩu mắm miền Tây, bánh khọt Vũng Tàu, bánh tráng Đà Lạt, bún cá Nha Trang, mì Quảng, bún bò Huế, cháo lươn Nghệ An, thắng cố Tây Bắc… còn phải kể đến phần Phụ lục về các món ăn kinh dị tại Việt Nam cũng được tác giả điểm danh như một màn giải trí bên lề hay ho.
Ấn tượng đầu tiên của tôi khi mở hai cuốn sách này ra, đó là: Ôi ngộ nghĩnh hóm hỉnh thế! Cách vẽ hài hước súc tích giông giống cuốn “Sát thủ đầu mưng mủ”. Rồi sau khi xem một loạt trang sách, thì “Lê la quà vặt” và “Ăn quà xuyên Việt” vẫn mang sự độc đáo riêng và khiến người ta thấy mãn nhãn hơn. Điều tạo nên “cái tôi” bởi hai cuốn sách này không chỉ dừng ở việc chơi chữ nghịch hình vui vui mà cùng với đó còn gánh trên mình một nhiệm vụ tự thân là cung cấp những dữ liệu thông tin thiết thực về ẩm thực trên cơ sở có sự dụng công tìm hiểu kỹ lưỡng, cẩn trọng.
Nếu là hai cuốn sách này được nhanh chóng chuyển ngữ, thì chắc hẳn bạn bè quốc tế yêu thích du lịch, muốn tìm hiểu về văn hóa Việt Nam nói chung và văn hóa ẩm thực Việt Nam nói riêng sẽ có thêm hai cuốn cẩm nang ẩm thực hiện đại, tươi trẻ và hữu ích.
Khắp nước hàng quà vặt luôn bạt ngàn, nhưng để ăn hết hàng trăm món quà ấy, chắc phải sống đủ lâu. Hoặc bạn hãy chọn một cách đơn giản hơn là lê la nếm các món ăn và uống, những thức quà từ màu mỡ đến thanh tao qua hai cuốn Lê la quà vặt và Ăn quà xuyên Việt.
HIỆP NGUYỄN