Không có chọn lựa khác, bình tĩnh và bình tĩnh
Mỗi người chúng ta đều có thể là F0 hay F1 hay F2 bất cứ lúc nào
Số ca bệnh sẽ tăng trong 5-7 ngày tới, có tăng nữa sau đó hay không phụ thuộc vào mỗi người chấp hành đúng giãn cách
- Nếu bạn là F0 không triệu chứng trong khu cách ly: uống đủ nước, uống nước đều, giờ giấc nghỉ ngơi và vận động cố gắng như ở nhà, tự vệ sinh và giữ thông thoáng trong phòng cách ly. Giữ vệ chung trong khu nhà vệ sinh, mang khẩu trang khi đi vệ sinh, rửa tay sạch và thường xuyên. Khi có triệu chứng gì khó chịu, bình tĩnh báo cho nhân viên y tế. Có thể bạn sẽ chứng kiến trong phòng nhiều người chuyển đến , nhiều người chuyển đi cũng là hiện tượng bình thường
- Nếu ban F0 nhưng chưa được chuyển đến khu cách ly: Bình tĩnh chờ, thực hiện giống như trong khu cách ly. Phải giữ khoảng cách trên 2 m và luôn mang khẩu trang đúng, tấm che giọt bắn vì có thể bạn sẽ lây thêm cho thành viên khác trong gia đình
- Nếu bạn là F1 trong khu cách ly, rất có thể bạn chưa bị lây nên thường xuyên mang khẩu trang đúng tấm che giọt bắn, hạn chế tối đa mặt đối mặt dưới 2 m với người khác, tốt nhất nên tự theo dõi nhiệt độ. Cũng uống nhiều nước, xúc miệng, rửa tay, giữ vệ sinh như F 0 trong khu cách ly. Phòng thông thoáng là rất quan trọng.
- Nếu bạn là F1 nhưng chưa được đi cách ly. Thực hiện đúng như F1 đang cách ly tại nhà. Bạn có thể chuyển thành F0 hay đang là F0 (cho đến khi có xn âm tính), bạn có thể lây cho các thành viên khác trong gia đình. Làm mọi việc giống như F0 mà chưa đi cách ly. Khẩu trang đúng, tấm che giọt bắn và khoảng cách trên 2 m là rất quan trọng
- Nếu trong gia đình có người là F0 thì cả nhà là F1 nhưng có thể chưa lây cho nhau nên thực hiện như F 1 và chờ
- Nếu trong cơ quan có người F 0, F1 phải nhớ lại lịch sử tiếp xúc để biết mình là F nào
- Nếu bạn là F2 bình tĩnh tự phòng bệnh cho bản thân, phòng bệnh cho người nhà, chờ kết quả F1. Nếu chỉ gặp F1 vài lần và F0 cũng tình cờ gặp F1 thì yên tâm nếu F1 âm tính trước khi vào khu cách ly hay cách ly tại nhà
- Nếu bạn ở khu phố, hàng xóm có F0, F1. Chuyện này không lạ vì cộng đồng có bệnh nhiều rồi. Vi rút không bao tự nhiên đi vào nhà và tấn công vào khuôn mặt mình. Chỉ có tiếp xúc trực tiếp dưới 2 m VÀ KHÔNG CÓ PHÒNG HỘ KHUÔN MẶT. Tự nhớ lại khả năng tiếp xúc của bản thân với hàng xóm để biết mình có bị lây không
- Tất cả những người khác đều có thể bị lây nếu lơ là, đặc biệt là người trẻ đi ra ngoài mang mần bệnh về. Chỉ có khẩu trang đúng thường xuyên, tấm che giọt bắn khi tiếp xúc với bất cứ ai mới bảo vệ được bản thân và gia đình.
Kết luận: KHÔNG CÓ CÁCH KHÁC – NẾU THỰC HIỆN ĐÚNG KHÔNG THỂ BỊ LÂY
Còn thắc mắc thì coi bài – Hồn ai nấy giữ nghĩa là:
- Vaccine: tìm mọi cách để được chích và chích đủ 2 mũi càng sớm càng tốt
- Khuôn mặt bàn tay là vô cùng quan trọng:
– Khẩu trang đúng và tấm che giọt bắn. Tấm che giọt bắn cũng rất quan trọng vì ngăn giọt bắn văng vào da mặt và bỏ thói quen đưa tay lên vùng mặt. Thực hiện như với bất cứ ai, không chừa ai hết. Trong cùng một gia đình làm được cứ làm.
– Bàn tay: rửa tay nhiều nhất có thể thấy chai cồn là rửa
- Thông thoáng: càng thông thoáng càng tốt, nếu không thể thì kiếm đèn UV mà dùng (có hệ thống vừa mở mà không hại đến người)
Kết luận: KHÔNG LÀM THEO BỊ LÂY RÁNG CHỊU AI BIỂU
Còn những thứ khác bây giờ chả giúp được gì nhiều, chỉ mất sức thêm thôi
Chích ngừa vaccine Covid
1. Ai nên chích
– Không có chuyện người thể trạng yếu ớt thì chích sẽ bị hành nhiều, có người to như voi cũng bị hành, có người như sên nhưng lại không bị hành
– Không có chuyện người đang bị bệnh nền ổn định thì chích vô sẽ ảnh hưởng bệnh nền, người bệnh nền càng nên chích ngừa vì người bệnh nền mắc Covid rất dễ biến chứng nặng. ( bệnh tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch, đặt xì ten, viêm gan b,c, thiếu máu tán huyết, rối loạn tiền đình, thiếu g6pd … mấy bữa nay bị hỏi quài, ổn định là chích, càng nên chích)
– Không có chuyện người lớn tuổi chích vô bị hành nhiều, ảnh hưởng sức khỏe, người càng lớn tuổi hành càng ít bị hành
– Rất hiếm các loại thuốc đang sử dụng ảnh hưởng đến chích vaccine, chích xong vẫn uống thuốc hàng ngày bình thường
- Những nhóm người này vẫn chích được
– Dị ứng phản ứng phản mức độ 2 (phù mặt , nôn ói đau bụng dữ dội, phải chích adrenalin) với tất cả các thứ (thức ăn, thuốc…)
– Phụ nữ mang thai (nước ngoài họ cho chích nếu nguy cơ mắc bệnh cao)
– Cho con bú, nước ngoài chích xong vẫn bú phà phà. Nên chích và bú bình thường
– Người đang bị ung thư giai đoạn cuối, đang chứ không phải đã chữa ổn định.
– Người đang xơ gan giai đoạn cuối
- Ai khoan chích chờ qua cơn rồi chích
– Trẻ dưới 18 tuổi chưa có chích, bây giờ chích cho người lớn thôi
– Đang bệnh cấp tính
– Đang uống thuốc ức chế miễn dịch, nếu ngưng 14 ngày rồi thì chích
- Trước khi chích nên làm gì
– Hợp tác khai báo y tế, thực hiện các thủ tục, trật tự khoảng cách
– Bình tĩnh, không đọc tin tức lung tung về vaccine làm gì, chích vaccine là cơ hội tốt không được bỏ qua tầm tay
– Không uống cà phê nhiều vì khi khám sàng lọc mạch nhanh quá, tim đập thình thịch lại phiền
– Ngồi nghỉ thư giãn chút rồi khám sàng lọc, chứ không đi lật đật huyết áp tăng lên lại phiền
– Có một số người nguy cơ thì chích tại bệnh viện hay chích cuối buổi
- Trong vòng 30 phút ở tại nơi chích ngừa nên làm gì
– Giữ khoảng cách an toàn, không bàn về chuyện hành của vaccine sau chích
– Thư giãn, nói chuyện vui cũng được
– Báo bác sĩ ngay nếu nổi mề đay, mệt tức ngực, khó thở, choáng váng, đau bụng nhiều (tình huống này rất hiếm)
- Về nhà làm gì, sẽ bị hành hay không thì tuỳ và nhiều kiểu khác nhau, 6 tiếng đầu đa số phơi phới vui vẻ. Sáu tiếng sau thì:
– Kiểu 1: khỏe re, không thấy gì đặc biệt, đau chút chút nơi chích, hay suy nghĩ ủa ủa sao kỳ vậy ta, chắc tại…, hay là… kệ, người ta có người này người khác
– Kiểu 2: thường gặp nhất, rêm mình, gai gai sốt, cảm thấy quải quá, sốt nhẹ, đêm đầu sẽ khó ngủ chút, đau đầu chút chút, 24-36-48 tiếng hết, đa số nhóm này đi làm bình thường, người nào nói không đi làm nổi là do nhõng nhẽo
– Kiểu 3: sốt cao, mệt mỏi quá, sốt run cầm cập, đau nhức mình quá, uống thuốc giảm đau hạ sốt mà nó cũng giảm chậm quá. Cũng ráng gồng mình chịu đựng , cũng 24-36-48 tiếng hết, hiếm ai 72 tiếng mới hết
– Kiểu 4: đau bụng, tiêu chảy, ói nhiều, quải, tần xuất ra vào nhà vệ sinh tăng lên đột ngột, ăn uống không được, ráng ăn chút một cũng sẽ ổn sau 24-48 giờ. Mệt quá thì vào bệnh viện truyền nước biển
– Người có bị cao huyết áp hay khi đi khám sàng lọc mới biết huyết áp hơi cao thì nên đo huyết áp mỗi 4-6 h trong 24 giờ đầu sau chích
Sau 4 ngày mà còn đau nơi chích, đau nơi nào đó trên người quài, nhiều thì đi khám hay gọi điện thoại hỏi tư vấn
- Chích ngừa vaccine này không có chuyện sinh ra con vi rút Covid trong người (đồn lung tung), chích xong thường 14 ngày mới có tạo kháng thể, mũi 2 cách mũi 1 từ 4-12 tuần tuỳ. Đa số mũi 2 ít hành hơn mũi 1 nhiều
- Bây giờ tỷ lệ chích ở cộng đồng còn thấp lắm, chích ngừa rồi vẫn 5 K nghiêm chỉnh
Kết luận: CHÚ Ý VACCINE KHÔNG CÓ VI RÚT COVID, VACCIN KHÔNG BAO GIỜ TẠO RA VI RÚT COVID, VACCINE KHÔNG LÀM THAY ĐỔI KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM
Nếu bạn sợ bị hoãn mất cơ hội vì cao huyết áp lúc khám sàng lọc nên:
Bây giờ nên theo dõi huyết áp của mình vì nhiều khi bản thân bị mà không biết, nếu bị thì tư vấn bác sĩ hay khám
Không nên ăn mặn, không lo lắng về chuyện chích ngừa sắp tới, người ta chích nhiều lắm rồi, tôi cũng chích rồi
Thư giãn trước khi vào khám sàng lọc, nghe chuyện tiếu lâm càng tốt, hít thở đều
Kén vaccine, chờ vaccine
Cho tới hiện nay vaccine AZ hay những vaccine của Mỹ đều có giá trị phòng không bị nặng và không tử vong ngang nhau.
Câu chuyện nghe tác dụng phụ hành nhiều ít thì nên hỏi những người đã chích vaccine Pfizer hay Moderna sẽ biết hành cỡ nào, học trò và đồng nghiệp tôi bên Mỹ cho biết vaccine này cũng “vật” te tua và cũng có người này người khác.
Tâm lý chờ vaccine Mỹ có lẽ do đọc nhiều và thấy Việt Nam chích hành nhiều và đặc biệt những ca tử vong trùng hợp. Về xác suất khi chích vaccine Mỹ cũng sẽ được nghe như vậy vì chích nhiều và số người đột tử khi không có chương trình vaccine luôn luôn có và sẽ có trùng hợp khi chích vaccine Mỹ và…
Việc Bộ Y tế nói có thể chích xen kẽ giữa các loại với nhau và nghe tin về vaccine Mỹ có thể làm mọi người chờ. Điều này sẽ rủi ro cho người chờ
Khi phủ vaccine cho cộng đồng sẽ có nhiều mục tiêu
– Làm sao nhiều người chích 1 mũi nhất
– Làm sao để người xung trận chiến đấu chích đủ 2 mũi sớm nhất
– Làm sao để người dễ mắc bệnh và khi bệnh sẽ nặng chích được 1 mũi rồi 2 mũi sớm nhất
Vaccine nhiều nguồn nhiều loại và không chủ động được nên có cơ hội thì lo mà chích: ít nhất 1 mũi, rồi 2 mũi cách nhau tầm 4-5 tuần rồi mới đến 2 mũi cách nhau 8-12 tuần. Chứ kén và chờ chẳng may bị bệnh và sợ nhất là bệnh xong lây cho người nguy cơ cao trong nhà thì không biết nói và than thế nào
Kết luận: CÓ LÀ CHÍCH
Chích ngừa và phản ứng sau tiêm chủng (đoán trước sẽ phải viết bài này)
Phản ứng gì đó sau chích ngừa được dịch sang tiếng Việt từ chữ event. Chữ event trong giới nghệ sĩ thì rất vui, có thảm đỏ, có ca hát tiệc tùng, còn chữ event trong tiêm chủng thì làm người dân và nhà quản lý lo lắng và tìm nguyên nhân giải thích cho rõ ràng
Hiện nay có chiến dịch tiêm vaccine Covid cực lớn, có thể cả đời người không thấy được, càng chích nhiều sẽ càng có nhiều “event” chuyện này đối với người thường xuyên làm tiêm chủng ở trẻ em không có gì lạ
Phản ứng sau tiêm chủng được chia làm 2 nhóm thông thường và nghiêm trọng. Thông thường thì ai cũng biết, còn nghiêm trọng thì dễ bị bàn tán gây lo lắng trong cộng đồng và có thể sẽ “phá nát” vai trò của tiêm chủng, đặc biệt là khi có sự vô tình hay cố ý của truyền thông mạng và ngay cả báo chí chính thống.
Một dạo trẻ em đã phải trả giá bằng những cái chết vì chuyện này. Bệnh sởi năm 2014-2015, bênh ho gà, bệnh bạch hầu… Gần đây, chuyện này đã đỡ hơn nhiều vì báo chí chính thống hiểu vấn đề, hợp tác đưa tin đúng bản chất của vấn đề.
HIỆN NAY CẦN BIẾT
Bình thường khi không có chiến dịch chích ngừa Covid ở Việt Nam có bao nhiêu trường hợp đột tử. Chắc chắn rằng mỗi người chúng ta đều nghe nói hay biết chính xác, thậm chí là người thân của mình đang rất khỏe mạnh những ngày trước rồi ra đi vì đột tử mà không hề có chích ngừa.
NẾU
Trong chiến dịch hiện nay nếu ghép những ca đột tử vào nguyên nhân do vaccine thì sẽ còn nhiều vì sắp tới số người chích sẽ ngày càng nhiều mà hiện tượng đột tử không bao giờ không có trong thời gian chiến dịch diễn ra.
Theo mô tả của 2 trường hợp đột tử gần đây (và sắp tới sẽ còn nữa) không giống liên quan tới vaccine vì không phải sốc phản vệ vì đã hơn 24 giờ sau chích. Không hề có nguyên nhân gây đột tử vì vaccine trong nghiên cứu khoa học cũng như trong thực tế chích ngừa trên toàn thế giới
BÌNH TĨNH VÀ BÌNH TĨNH
Hợp tác và hợp tác trong đưa tin.
Chỉ có vaccine ngừa Covid mới đưa cuộc sống về bình thường cũ, nhìn các nước châu Âu ra sân xem bóng đá thì biết nhờ vaccine chứ nhờ cái gì bây giờ.
Nếu bạn là F0 đang ở trong khu cách ly điều trị chưa triệu chứng
- Uống nhiều nước, uống đủ nước, uống đều trong ngày. Mang khẩu trang nhiều nhất có thể
- Bình tĩnh, cố gắng nghỉ ngơi và vận động như ở nhà, không nằm suốt ngày
- Luôn giữ vệ sinh và dọn dẹp vệ sinh phòng, cẩn thận khi vào nhà vệ sinh, rửa tay sạch sau khi đi vệ sinh. Vì phòng không thoáng, không sạch sẽ dễ bị bội nhiễm, đi vào nhà vệ sinh không cẩn thận cũng dễ bị bội nhiễm
- Báo nhân viên y tế khi có triệu chứng
Chúc tất cả mau chóng âm tính và trở về nhà.
Bác sĩ TRƯƠNG HỮU KHANH